Agricultura mak atividade ekonomia importante liu iha Timor-Leste. Iha tinan 2023, agricultura kontribui ba 20% GDP no emprega 60% populasaun.
Agricultura iha Timor-Leste mak agrikultura subsistensia, ne'ebé hanesan atividade ekonomia ne'ebé hala'o husi famÃlia sira atu fornese ai-han ba konsume laran. Plantasaun sira barak mak hala'o iha rai lolon ida-idak, ho area ki'ik no ladún modernu.
Produtu agrikultura sira ne'ebé produs iha Timor-Leste mak hanesan:
- Fini: hare, batar, milhon, jeruk, mandioka, cassava, no ai-tarak
- Frutu: maran, sanak, limão, no laranja
- Legume: tomate, repolho, brokoli, no espinafre
- Animal: fahi, manu, bibi, no karau
Agricultura iha Timor-Leste hasoru barak dezafiu, hanesan:
- Rai lolon ne'ebé ki'ik no ladún fertilidade
- Luhan ne'ebé ladun favoravel
- Falta infraestrutura
- Falta kuñesimentu tekniku
Governu Timor-Leste nia planu mak atu dezenvolve agrikultura iha Timor-Leste, hodi bele aumenta produsaun no produtividade, no bele hasoru nesesidade ai-han populasaun. Governu nia intervensaun mak hanesan:
- Fornese kuñesimentu tekniku ba agricultores
- Fornese infraestrutura, hanesan bee, estrada, no armazén
- Fo apoiu finansiar
- Promove merkadu ba produto agrikultura
Agricultura mak sai hanesan dalan ida atu dezenvolve Timor-Leste. Ho agrikultura ne'ebé sustentável, Timor-Leste bele hasoru nesesidade ai-han populasaun no bele hametin ekonomia nasaun.